RİYAZİYYAT

Natural Ədədlər

Çoxluqlar

Adi və onluq kəsrlər

Nisbət. Tənasüb. Faiz

Həndəsənin əsas anlayışları

Həqiqi ədədlər

Üçbucaqlar

Rasional ifadələr

Çevrə

Kvadrat köklər. Həqiqi üstlü qüvvət

Birdəyişənli tənliklər

Tənliklər sistemi

Dördbucaqlılar

Çoxbucaqlılar

Bərabərsizliklər

Fiqurların sahəsi

Silsilələr

Funksiyalar və qrafiklər

Hərəkət.Fiqurların oxşarlığı.Simmetriya

Triqonometrik funksiyalar

Triqonometrik funksiyalar üçün toplama düsturları

Triqonometrik tənliklər və bərabərsizliklər

Vektorlar.Koordinatlar metodu

Kompleks ədədlər

FİZİKA

Düzxətli bərabərsürətli və dəyişənsürətli hərəkət."

Çevrə üzrə bərabərsürətli hərəkət.

Nyuton qanunları.

Ağırlıq qüvvəsi. Ümumdünya cazibə qanunu.

Elastiklik qüvvəsi. Sürtünmə qüvvəsi.

Statikanın əsasları.

İmpuls. Enerji. Saxlanma qanunları. Mexaniki iş. Güc.

Aero-hidrostatika. Aero-hidrodinamika.

Molekulyar-kinetik nəzəriyyənin əsasları. İdeal qaz qanunları.

Termodinamikanın əsasları.

Doymuş və doymamış buxar. Bərk cisimlərin və mayelərin xassələri.

Bərk cisimlərin və mayelərin xassələri. Elektrik yükü. Elektrik sahəsi.

Elektrik yükü. Elektrik sahəsi. Elektrik tutumu. Elektrik sahəsinin enerjisi.

Elektrik tutumu. Elektrik sahəsinin enerjisi. Sabit cərəyan qanunları.

Sabit cərəyan qanunları.

Müxtəlif mühitlərdə elektrik cərəyanı.

Maqnit sahəsi. Yüklü zərrəciklərin maqnit sahəsində hərəkəti.

KİMYA

İlk kimyəvi anlayışlar. Saf maddələr və qarışıqlar

Atomun quruluşu. Dövri qanun və kimyəvi elementlərin dövri sistemi

Kimyəvi rabitə. Oksidləşmə dərəcəsi

Maddə miqdarı. Avoqadro qanunu

Kimyəvi formul və tənliklər üzrə hesablamalar.

Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı. Kimyəvi reaksiyaların istilik effekti

Oksidləşmə-reduksiya reaksiyaları

Kimyəvi reaksiyaların sürəti. Kimyəvi tarazlıq

Qeyri-üzvi birləşmələrin mühüm sinifləri. Oksidler. Esaslar

Qeyri-üzvi birləşmələrin mühüm sinifləri. Turşular. Duzlar

Məhlullar

Elektrolitik dissosiasiya. Hidroliz. Elektroliz

Üzvi birləşmələr haqqında məlumat. Alkanlar

Alkenlər. Alkadienlər

Alkinlər. Tsikloalkanlar.

Spirtlər. Fenol. Sadə efirlər

Aldehidlər və ketonlar. Karbon turşuları

Mürəkkəb efirlər. Yağlar. Yuyucu vasitələr

BİOLOGİYA

Canlıların əsas həyat xassələri və quruluş səviyyələri. Sitologiya

Hüceyrənin biokimyası

Orqanizmlərin çoxalması və fərdi inkişafı

Genetika

Seleksiya. Biotexnologiya

Təkamül təlimi

Makrotəkamül. Yer üzərində həyatın yaranması

İnsanın tarixi inkişafı

Ekologiya. Biosfer

Biologiya elmi və insan orqanizmi. Sinir sistemi. Vəzilər

Dayaq-hərəkət aparatı

Qan-damar sistemi. Tənəffüs sistemi

Həzm sistemi

İfrazat sistemi. Cinsiyyət sistemi

Duyğu orqanlarımız. Orqanlar sistemlərimizi qoruyaq

COĞRAFİYA

Coğrafiyanın predmeti, vəzifələri, sahələri, digər elmlərlə əlaqəsi və insanların həyatında əhəmiyyəti

Yer haqqında coğrafi biliklərin inkişaf mərhələləri

Materik və okeanların tədqiqat tarixi

Coğrafi kəşflərdən tədqiqatlara doğru

Azərbaycanda coğrafiya elminin inkişafı

YER SƏTHİNİN TƏSVİRİ

Miqyas

Şərti işarələr

Üfüqin cəhətləri, azimut

Relyefin kartoqrafik təsviri. Nisbi və mütləq hündürlük. Horizontallar

Plan və planaalma

Yerin forma və ölçüləri. Qlobus

Coğrafi qütblər, ekvator, meridian və paralellər. Coğrafi koordinatlar

Coğrafiya xəritələri

Coğrafi xəritələrdə təhriflər. Kartoqrafik proyeksiyalar

Kartoqrafik təsvirlərin oxşar və fərqli cəhətləri

Xəritələrin təsnifatı

Xəritələrdə məsafələrin və sahələrin hesablanması

Kartoqrafik tədqiqat metodları

Kartoqrafik təsvirlərin vizual, kartometrik və qrafik təhlili

Təsərrüfat sahələrinin yerləşməsinin xəritələrə əsasən təhlili

Coğrafi informasiya sistemləri (CİS)

YER SƏMA CİSMİDİR

Kainat və Günəş sisteminin yaranması

Yer maqnetizmi və Günəşin yerə təsiri

Yerin Günəş ətrafında hərəkəti və onun coğrafi nəticələri

İşıqlanma qurşaqları

Yer səthində günəş şüalarının düşmə bucağı və Günəşin görünmə vəziyyətinin dəyişməsi

Yerin öz oxu ətrafında hərəkəti və onun coğrafi nəticələri

Yerli vaxt və saat qurşaqları

YERİN İNKİŞAF MƏRHƏLƏLƏRİ VƏ DAXİLİ QURULUŞU

Yerin planetar və geoloji inkişaf mərhələləri

Yerin daxili quruluşu. Yer qabığı və onun tipləri. Litosfer

Yer qabığını təşkil edən süxurlar və faydalı qazıntılar

Litosfer tavaları. Qədim quru və su sahələri

Geosinklinallar və platformalar

Əsas dağəmələgəlmə mərhələləri

Tektonik proseslər. Zəlzələ, vulkan və qeyzerlər

YER SƏTHİNİN RELYEFİ

Relyef əmələgətirən amillər. Morfostruktur və morfoskulptur anlayışları

Relyef formalarının təsnifatı: dağlar və düzənliklər

Okean dibinin relyefi. Ekzogen mənşəli relyef formaları

Materiklərin geoloji quruluşu, relyefi və faydalı qazıntıları

AZƏRBAYCANIN GEOLOJİ VƏ GEOMORFOLOJİ QURULUŞU

Azərbaycanın tektonik zonaları, geoloji quruluşu və faydalı qazıntıları

Azərbaycan ərazisində endogen və ekzogen mənşəli relyef formaları

ATMOSFER

Atmosferin yaranması, tərkibi və quruluşu

Günəş radiasiyası, onun növləri və Yer kürəsində paylanması

Havanın temperatur rejimi: orta sutkalıq, orta aylıq, orta illik temperaturlar. Temperatur amplitudu

Temperaturun üfüqi və şaquli istiqamətdə dəyişməsi. Temperatur inversiyası. İstilik qurşaqları

Atmosfer təzyiqi, onun hündürlükdən və havanın temperaturundan asılı olaraq dəyişməsi. Təzyiq qurşaqları

Küləklər və onun əsas növləri. Külək gülü. Siklon və antisiklonlar. Təhlükəli meteoroloji hadisələr

Atmosferdə su. Nisbi və mütləq rütubətlilik. Buxarlanma, buxarlanma qabiliyyəti və rütubətlənmə əmsalı

Atmosfer yağıntıları, onların növləri və paylanması

Hava kütlələri və atmosfer cəbhələri

İqlim qurşaqları

Materiklərin iqlimi

Azərbaycanda günəş radiasiyası və havanın temperaturu

Azərbaycan ərazisinə daxil olan hava kütlələri. Yerli hava dövranı

Azərbaycanda yağıntıların paylanma xüsusiyyətləri. Buxarlanma qabiliyyəti

Azərbaycanın iqlim tipləri

Dünyanın aqroiqlim ehtiyatları. Fəal temperaturların cəmi

Qlobal iqlim dəyişmələri

HİDROSFER

Hidrosferin yaranması və inkişafı

Təbiətdə suyun dövranı

Dünya okeanı və onun hissələri: dənizlər, körfəzlər, boğazlar

Dünya okeanında quru hissələri: materiklər, adalar, arxipelaqlar, yarımadalar, bərzəxlər

Okean sularının fiziki və kimyəvi xüsusiyyətləri

Okean dərinliklərinin ölçülməsi

Okean sularının temperaturu, duzluluğu, şəffaflığı, onların üfüqi və şaquli istiqamətdə yerdəyişməsi

Okeanda suyun hərəkəti: külək dalğaları, sunami, qabarma və çəkilmə, okean cərəyanları və onların iqlimə təsiri

Okeanların canlı aləmi və sərvətləri

Dünya okeanından istifadə və onun çirklənməsi

Quru suları və onların növləri

Çay və onun elementləri. Dağ və düzənlik çayları

Çayların qida mənbələri, su rejimi. Hidroqraf

Çayın düşməsi, meyilliliyi, çay şəbəkəsinin sıxlığı, çayın su sərfi və illik axımı. Eroziya bazisi

Astana və şəlalələr. Yer kürəsinin iri çay sistemləri

Göllər, onların təsnifatı və əhəmiyyəti

Xəzər dənizi və onun əsas xüsusiyyətləri, problemləri və ekoloji vəziyyəti

Buzlaqlar. Dağ və örtük buzlaqları. Aysberqlər

Yeraltı sular və onların növləri

Su anbarları, kanallar və kollektorlar

Materikləri daxili suları

Azərbaycanın çayları və gölləri, onların ərazi üzrə paylanması

Azərbaycanın yeraltı sualrı, buzlaqları, su anbarları və suvarma kanalları

BİOSFER VƏ COĞRAFİ TƏBƏQƏ

Yer səthində üzvi aləmin yaranması, əsas inkişaf mərhələləri və digər təbəqələrlə əlaqəsi

Canlı aləmin müxtəlifliyi

Torpaq və torpaqəmələgətirən amillər. Torpağın strukturu, mexaniki tərkibi. Əsas torpaq tipləri, onların üfüqi və şaquli istiqamətdə paylanması

Coğrafi təbəqə, onun tərkib hissələri və sərhədləri, əsas inkişaf mərhələləri və qanunauyğunluqları

Təbii-ərazi kompleksi və təbii zonalar

Enlik zonallığı və onu yardan amillər. Hündürlük qurşaqlığı

Təbii landşaftlar, onların təsnifatı. Landşaft inversiyası. Antropogen landşaftlar

Materiklərin torpaq və bitki örtüyü

Azərbaycanın torpaq, bitki örtüyü, heyvanat aləmi, milli parkları, qoruqları və yasaqlıqları

Azərbaycanın fiziki-coğrafi vilayətləri

TARİX

İbtidai icma quruluşu. İlk tayfa ittifaqları və Erkən dövlət qurumları

İbtidai icma quruluşu. Azərbaycan ərazisində tayfa birlikləri və erkən dövlət qurumları

Giriş. Qədim Misir. Mesopotamiya (Şumerlər)

Manna dövləti. Azərbaycan e.ə. VII – IV əsrlərdə

Manna dövləti. Azərbaycan Midiya və Əhəməni imperiyası dövründə

Böyük Hun imperiyası. Qədim Çin. Qədim Hindistan

Atropatena və Albaniya dövlətləri. Azərbaycan Sasanilər dövründə

Atropatena və Albaniya dövlətləri. Azərbaycanda feodal münasibətlərinin bərqərar olması. Atropatena və Albaniya Sasani imperiyasının tərkibində. Albaniya V-VI əsrlərdə

Qədim Yunanıstan

Girdman dövləti. Cavanşir. Azərbaycanın Ərəb xilafətinin tərkibinə daxil olması. Xilafətin Azərbaycandakı siyasəti. Azadlıq hərəkatı. Babək

Feodal münasibətlərin inkişafı. Ərəb işğalına qarşı mübarizə. Cavanşir. Xilafətin idarəetmə, torpaq və vergi siyasəti. Babəkin başçılığı altında azadlıq hərəkatı. İslamın milli və mədəni inkişafa təsiri

Qədim Roma

Şirvanşahlar dövləti. Dərbənd əmirliyi. Saci, Salari və Rəvvadi dövlətləri

Müstəqil dövlətçiliiyin bərpası. Azərbaycan vahid dövlətin tərkibində. Xudafərin körpüsününü birləşdirdiyi iki Azərbaycan dövləti (Rəvvadilər dövləti).

Türk dövlətləri.Ərəblər.İslam dini.Xilafət

Xalqların böyük köçü. Göytürk xaqanlığı və onun varisləri.Xəzərlər. Xilafətin parçalanması (Qaraxanlı və Qəznəvi dövlətləri).Ərəb xilafəti.Xilafətin parçalanması

Şəddadilər dövləti. Tiflis müsəlman əmirliyi. Erkən-orta əsrlərdə sosial iqtisadi həyat. Mədəniyyət.

Xudafərin körpüsünün birləşdirdiyi iki Azərbaycan dövləti (Şəddadilər dövləti). Slavyan hücumları. Əhalinin məşğuliyyəti və həyat tərzi. IX-XI əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti.

Qərbi Avropa. Bizans imperiyası.

Frank imperiyası.Bizans.Slavyanlar(Mərkəzləşdirilmiş Rus dövlətinin yaradılması)

Azərbaycan və Səlcuqlar. Azərbaycan Atabəyləri (Eldənizlər) dövləti . Şirvanşahlar dövləti XI-XIV əsrlərdə. İntibah mədəniyyəti.

Oğuz-Səlcuq axınları. Azərbaycan XII-XIII əsrlərdə (Eldənizlər dövləti) Azərbaycan XII-XIII əsrlərdə (Şirvanşahlar dövləti). Mədəniyyət.

Səlcuq və Osmanlı imperiyaları

Səlcuq imperatorluğu.Osmanlı imperatorluğu XIII-XVI əsrlərdə

Azərbaycan monqol yürüşləri dövründə. Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tərkibində. Azərbaycan Cəlairilər və Teymurilərin hakimiyyəti dövründə

Monqol yürüşlərinə qarşı mübarizə. Azərbaycan Elxanilər dövlətinin mərkəzi kimi. Azərbaycan uğrunda mübarizə

Böyük Monqol imperiyası. Qızıl Ordu.Teymurilər dövləti

Çingiz xan və onun davamçıları.Hindistan VI-XVI əsrlərdə(Dehli sultanlığı və Moğol dövlətinin yaranması).Əmir Teymur-Şərqin böyük fatehi

Şirvanşahlar dövləti XIII-XIV əsrin başlanğıcında. Mədəniyyət. Ərdəbil hakimliyi. XV əsrdə ictimai-iqtisadi və siyasi vəziyyət. Mədəniyyət

Şirvanşahlar dövləti XIV-XV əsrin əvvəllərində.Ərdəbil hakimliyi.Mədəniyyət

Şərqə doğru səlib yürüşləri.

Xaç yürüşləri. Qranada əmirliyinin süqutu

Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlətləri

Qara Yusif və varisləri. Həsən padşah və varisləri.

Qərbi Avropada mərkəzləşdirilmiş dövlətlərin yaradılması

Yüzillik müharibə. Dumanlı Albion orta əsrlərdə

Səfəvilər dövlətinin yaranması və yüksəlişi

Mərkəzləşdirilmiş vahid Azərbaycan dövləti. Səfəvi-Osmanlı müharibələrinin başlanması. Azərbaycan mədəniyyəti

Avropalılar sərvət axtarışında.Kilsənin yolları necə ayrıldı?

Azərbaycan XVI əsrin II yarısı-XVII əsrdə

İngiltərə (yalnız Tüdorlar sülaləsinin hakimiyyəti dövrü)

İngiltərə burjua inqilabı

Səfəvilər dövləti XVII əsrin ikinci yarısı – XVIII əsrin əvvəllərində. Azərbaycan torpaqlarının azazad edilməsi uğrunda mübarizə (Nadir xan dövrünə qədər)

XVIII əsrin əvvəllərində Səfəvilər dövlətində siyasi vəziyyət. Rusiya Xəzər dənizi hövzəsinə yürüşə hazırlaşır. Azərbaycan torpaqları iki imperiya tərəfindən bölüşdürülməsi. Azərbaycan Rusiya və Osmanlı dövlətlərinin hakimiyyəti altında

Azərbaycan torpaqlarının azad edilməsi.Nadir şah imperiyasının yaradılması.Xalq etirazları.Nadir şah imperiyasının süqutu

Şimali Amerikada «Yeni İngiltərə». ABŞ-ın yaranması

"Azərbaycanda ilk müstəqil xanlıq.Quba xanlığı - Şimal-Şərqi Azərbaycan dövləti. Birləşdirmə siyasətinin ikinci mərhələsi.

Rusiya dövləti

Şimali Qafqaz Yeni dövrün astanasında ( Rusiyanın Şimali Qafqazın işğalına başlanması). Rusiya yeni dövrün astanasında. İsti dənizlərə çıxmaq uğrunda mübarizə.

Azərbaycanın Cənub xanlıqları(Urmiya xanlığı). Qarabağ-bəylərbəyilikdən xanlığa. Qərbi Azərbaycan xanlıqları. İkihakimiyyətli xanlıqlar. Bakı, Dərbənd və Lənkəran xanlıqları

Osmanlı imperiyası

Camaat, sultanlıqlar və məlikliklər. Ağa Məhəmməd xan Qacarın birləşdirmə siyasəti. XVIII əsrin ikinci yarısında Azərbaycanda ictimai həyat. İqtisadi vəziyyət. Sənətkarlıq. Ticarət

Böyük Britaniya və Fransa. ABŞ

Rusiyanın Azərbaycan torpaqlarının işğalına başlaması. Car-Balakənin və Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğalı. Qarabağ, Şəki və Şamaxı xanlıqlarının Rusiya tərəfindən işğalı.Bakı, Dərbənd və Quba xanlıqlarının işğalı. Gülüstan müqaviləsi.

Rusiyanın Azərbaycanda müstəmləkə rejimi yaratması.Naxçıvan və İrəvan xanlıqlarının işğalı. Türkmənçay müqaviləsi. XVIII əsrdə və XIX əsrin əvvəlində Azərbaycan mədəniyyəti.

Almaniya və Rusiya XIX əsr – XX əsrin əvvəllərində

Müstəmləkə rejiminin yaranması. Təsərrüfat və əhalinin həyatı. Xalq hərəkatı. Müstəmləkə rejiminin möhkəmlənməsi

Osmanlı imperiyası. Çin. Hindistan. Yaponiya XIX əsr – XX əsrin əvvəllərində

ANA DİLİ

FONETİKA: Danışıq səsləri: saitlərin növləri və samitlərin növləri. Ahəng qanunu. Saitlərin uzun tələffüzü. Qoşasaitli sözlərin yazılışı və deyilişi. “O” saitinin “A” kimi tələffüz edilməsi. Söz sonunda cingiltili samitlərin ( “b”, “c”, “d”, “g” ) t

“K” və “Q” samitinin yazılışı və deyilişi. Sözlərin sonunda “k-y” və “q-ğ” əvəzlənməsi. Qoşa samitlə bitən təkhecalı sözlər. Bəzi təkhecalı sözlərin tələffüzü. Qoşasamitli sözlərin yazılışı və deyilişi. Heca və vurğu. Sözün səs tərkibi.

LEKSİKA: Sözün leksik və qrammatik mənası. Sözün həqiqi və məcazi mənası. Frazeoloji birləşmələr. Çoxmənalı sözlər.

Omonimlər. Sinonimlər. Antonimlər. Terminlər (alınma sözlər). Köhnəlmiş sözlər (arxaizmlər). Etimologiya nədir?

MORFOLOGİYA

Nitq hissələri. Nitq hissəsi anlayışı. Nitq hissələrinin bölgüsü. Əsas və köməkçi nitq hissələri.

İSİM: Konkret və mücərrəd isimlər. Ümumi və xüsusi isimlər. İsmin quruluşca növləri. Düzəltmə isimlər. Mürəkkəb isimlər və onların yazılışı. İsmin mənsubiyyətə görə dəyişməsi. Mənbə, mövqe, mənafe, tale, mənşə, su, nə sözlərinin mənsubiyyətə görə dəyiş

İsmin halları. Qeyri-müəyyənlik bildirən hallar. Söz kökündə saitin düşməsi.Yönlük və çıxışlıq halında olan sözlərin yazılışı və deyilişi. Bəzi isimlərin kökündə saitin düşməsi. İsmin şəxsə görə dəyişməsi – xəbərlik (şəxs) şəkilçiləri.

SİFƏT: Əşyaya aid əlamət və ya keyfiyyət bildirməsi. Sifətin quruluşca növləri. Düzəltmə sifətlər. Mürəkkəb sifətlər və onların yaranma yolları. Bitişik və defislə yazılan mürəkkəb sifətlər. Sifətin dərəcələri.

SAY: Say və onun mənaca növləri. Miqdar sayları: Müəyyən miqdar saylar. Qeyri-müəyyən miqdar sayları. Kəsr sayları. Numerativ sözlər. Sayın quruluşca növləri. Sayların yazılışı (sözlərlə, ərəb rəqəmləri ilə, Roma rəqəmləri ilə). Miqdar saylarında şəkilçil

FEİL: Təsdiq və inkar feillər. Feillərin şəxsə görə dəyişməsi. Feilin quruluşca növləri. Sadə feillər. Düzəltmə feillər. İsimdən düzələn feillər. Feildən düzələn feillər. Mürəkkəb feillər və onların yazılışı.

Feilin qrammatik məna növləri: Hərəkətin subyekti və obyekti. Feilin qrammatik məna növləri: Məlum, məchul, şəxssiz, qayıdış, qarşılıq-birgəlik və icbar növ feillər.

Feilin şəkilləri: Xəbər şəkli. Xəbər şəklində ola feillərin həm zamana, həm də şəxsə görə dəyişməsi. Feilin zamanları: Keçmiş zaman. İndiki zaman. Gələcək zaman. Xəbər şəklində olan feillərin yazılışı və deyilişi. Əmr şəkli. Arzu şəkli. Vacib şəkli. Lazım

İdi, imiş, isə hissəcikləri. Bu hissəciklərin digər nitq hissələri ilə də işlənə bilməsi. İdi, imiş hissəcikləri və keçmiş zaman şəkilçiləri. İsə hissəciyi və feilin şərt şəklinin şəkilçisi.

Feilin təsriflənməyən formaları. Məsdər, feili sifət, feili bağlama feilin şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməyən formaları kimi. Məsdər. Məsdərin feilə və ismə aid xüsusiyyətləri. Hansı cümlə üzvü vəzifələrində işlənməsi. Feili sifət. Feili sifətin feilə və

ZƏRF: Zərf haqqında ümumi məlumat. Zərfin quruluşca növləri: Sadə, düzəltmə və mürəkkəb zərflər. Mürəkkəb zərflərin yazılışı: bitişik, defislə və ayrı yazılan mürəkkəb zərflər. Zərfin məna növləri: Tərzi hərəkət zərfləri. Zaman zərfləri. Yer zərfləri.

ƏVƏZLİK: Əvəzlik əsas nitq hissələrinin yerində işlənən söz kimi. Əvəzliklərin mənaca növləri. Şəxs əvəzlikləri. Onların şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi. İşarə əvəzlikləri. O, bu əvəzlikləri mübtəda vəzifəsində olarkən onlardan sonra vergülün işlənmə m

SÖZÜN TƏRKİBİ: Kök və şəkilçi. Leksik və qrammatik şəkilçilər. Sözün başlanğıc forması. Şəkilçilərin variantları. İkivariantlı və dördvariantlı şəkilçilər. Bir cür yazılan şəkilçilər. Sözönü şəkilçilər. Sözün tərkibinə görə təhlili

SÖZ YARADICILIĞI: Sözün quruluşca növləri. Sadə sözlər. Düzəltmə sözlər. Eyniköklü sözlər. Mürəkkəb sözlər. Bitişik və defislə yazılan mürəkkəb sözlər.

ÜSLUBİYYAT. Üslubiyyat və üslub haqqında ümumi məlumat. Azərbaycan ədəbi dilinin funksional üslubları. Bədii üslub. Sözün poetik funksiyası (poetizm). Obrazlılıq bədii üslubun əsas göstəricisi kimi. Bədii dilin təzahür formaları: şeir dili, nəsr dili, dra

Publisistik üslub, Məişət üslubu. Məişət üslubunun xüsusiyyətləri. Dialoji nitq. İntonasiya və jest-hərəkət.Rəsmi-işgüzar üslub, Rəsmi-işgüzar üslubun əsas xüsusiyyətləri. Rəsmi sənədlərin dili. İşgüzar sənədlərin dili.Fərdi üslub. Funksional üslublar və

KÖMƏKÇİ NİTQ HİSSƏLƏRİ : Qoşma. Qoşmaların ismin müəyyən hallarında işlənən sözlərə quşulub məna çalarları yarada bilməsi. Qoşmaların yazılışı və deyilişi. Təkhecalı qoşmaların sözlərə bitişik. Çoxhecalı qoşmaların isə qoşulduğu sözlərdən ayrı yazılması

Ədat. Ədatlarm mənaca növləri. Ədatların orfoqrafiyası. Təsdiq və inkar ədatlarından sonra vergülüln işlənməsi. Modal sözlər. Modal sözlərin mənaca növləri. Modal sözlərdə durğu işarələrinin işlənməsi. Nida. Nida hiss-həyəcan ifadə edən köməkçi nitq his

SİNTAKSİS. Söz birləşmələri. Söz birləşməsi anlayışı. Mürəkkəb adlar və onların yazılışı. Söz birləşmələrində əsas və asılı tərəflər. Əsas tərəfinin ifadə vasitəsinə görə söz birləşmələrinin növləri: ismi birləşmələr; feli birləşmələr və onların növləri.

Sintaktik əlaqələr. Sintaktik əlaqələrin növləri: tabesizlik və tabelilik əlaqələri. Uzlaşma əlaqəsi mübtəda və xəbər arasında.

Cümlə. Cümlə haqqında ümumi məlumat. Məqsəd və intonasiyaya görə cümlənin növləri. Nəqli cümlə. Sual cümləsi. Sual cümləsinin növləri. Əmr cümləsi. Əmr cümləsinin xəbərlərinin felin əmr şəkli ilə ifadəsi. Nida cümləsi. Nida cümləsinin istifadə olunduğu ye

Cümlə üzvləri. Cümlə üzvü anlayışı. Cümlənin qrammatik əsası: mübtəda və xəbər. Mübtəda. Mübtədanın ifadə vasitələri. Adlıq halda olan sözlərlə və söz birbşmələri ilə ifadəsi. Xəbər. Xəbərin ifadə vasitələri. Feili xəbər. Feili xəbərin feilin müxtəlif şə

Cümlənin ikinci dərəcəli üzvləri: tamamlıq, təyin, zərflik. Tamamlıq. Tamamlığın ifadə vasitələri. Təyin. Təyinin ifadə vasitələri . Təyinin bütün cümlə üzvlərinə aid olması.

Zərflik. Zərfiiyin, əsasən, feili xəbərə aid olması. Mənaca növləri: tərzi-hərəkət, yer, zaman, kəmiyyət, səbəb, məqsəd zərflikləri. Zərfliklə xəbər arasında idarə və yanaşma əlaqəsi. Zərfliyin ifadə vasitələri.

Cümlədə sözlərin sırası. Söz sırasının qanunauyğunluğu. Bu qanunaııyğunluğun nəqli cümlədə daha çox gözlənilməsi. Ayrı-ayrı cümlə üzvlərinin yeri. Bəzi məqamlarda söz sırasının pozula bilməsi. Əlavələr. Əlavənin özündən əvvəlki sözü izah etməsi, konkretlə

ƏDƏBİYYAT

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: Nəzm və nəsr. Nəzmin xüsusiyyətləri. Azərbaycan şeirinin vəznləri. Heca vəzni. Əruz vəzni. Sərbəst şeir. Şeir vahidləri.

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: Ədəbi növlər və janrlar.

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi: Bədii dilin tərkibi. Bədii təsvir vasitələri. Bədii ifadə vasitələri.

Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Süjet və kompozisiya. Bədii gülüş. Bədii əsərin quruluşu. Bədii əsərin mövzusu və ideyası. Bədii yaradıcılıq metodu.

Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı. (X sinif). “Yetim İbrahimin nağılı” (V sinif). “Mərd və Namərdin nağılı” (V sinif). “Şir və Tülkü” nağılı (V sinif). “Ana Maral” əfsanəsi (V sinif). “Xan sarayı” əfsanəsi (VI sinif). “Ağıllı uşaq” nağılı (VI sinif). “Ça

“Kitabi-Dədə Qorqud” eposu. “Salur Qazanın evinin yağmalandığı boy” (X sinif). “Basatın Təpəgözü öldürdüyü boy” (VI sinif). “Qazan bəyin oğlu Uruz bəyin dustaq olduğu boy” (VIII sinif).

Qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatı (Ən qədim zamanlardan XIII əsrə qədər). X.Şirvani “Gənclərə nəsihət” şeiri (VIII sinif). N.Gəncəvi. Həyatı və yaradıcılığı. “İskəndərnamə” poeması. “Kərpickəsən kişinin dastanı” (V sinif). “Yaralı uşağın dastanı” (VI sinif

Orta dövr Azərbaycan ədəbiyyatı (XIII – XVI əsrlər). İ.Nəsimi. Həyatı və yaradıcılığı. “Sığmazam” qəzəli. Ş.İ.Xətayi. Həyatı və yaradıcılığı. “Dəhnamə” məsnəvisi. “Bahariyyə” (“Dəhnamə” poemasından) (VIII sinif).

M.Füzuli. Həyatı və yaradıcılığı. “Söz” qəzəli (VIII sinif). “Məni candan usandırdı” qəzəli. “Leyli və Məcnun” poeması. Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı I mərhələ (XVII – XVIII əsrlər).

“Koroğlu” eposu. “Düratın itməyi” (VI sinif). “Durna teli” (VII sinif). “Koroğlu ilə Bolu bəy” (VIII sinif). “Həmzənin Qıratı qaçırması” (X sinif) qolları. M.P.Vaqif. “Pəri” (X sinif) və “Hayıf ki, yoxdur” (VIII sinif) qoşmaları.

Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı II mərhələ (XIX əsr). A. Bakıxanov “Hikmətin fəziləti” əsəri. Q.Zakir. “Badi-səba, mənim dərdi-dilimi...” (X sinif) və “Durnalar” (VIII sinif) qoşmaları.

M.F.Axundzadə. “Hekayəti-müsyö Jordan və dərviş Məstəli şah” komediyası. “Aldanmış kəvakib” povesti.

Aşıq şeirinin janrları: qoşma, gəraylı, təcnis. Aşıq Ələsgər. “Dağlar” rədifli iki qoşması (VIII və X sinif). S.Ə.Şirvani. “Guş qıl...” müxəmməsi (X sinif). “Qafqaz müsəlmanlarına xitab” şeiri (VIII sinif).

N.Vəzirov. “Müsibəti-Fəxrəddin” faciəsi. S.S.Axundov “Nurəddin” hekayəsi (VII sinif). Ə.Haqverdiyev “Bomba” hekayəsi (VIII sinif). M.Hadi “Türkün nəğməsi” (VIII sinif). A.Şaiq “Köç” hekayəsi (V və VI sinif).

Azərbaycan ədəbiyyatında tənqidi realizm və romantizm dövrü (XIX əsrin 90-cı illərindən 1920-ci ilədək). C.Məmmədquluzadə. “Anamın kitabı” pyesi. “Qurbanəli bəy” hekayəsi (VIII sinif).

M.Ə.Sabir. “Neylərdin, ilahi?!” və “Əkinçi” (VIII sinif) şeirləri. H.Cavid. “İblis” pyesi, “Ana” mənzum faciəsi (VIII sinif).

Ə.Cavad. “Səsli qız” poeması. “Azərbaycan! Azərbaycan!” (V sinif) və “Azərbaycan bayrağına” (IX sinif) şeirləri. Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı. M.Şəhriyar. “Heydərbabaya salam” poeması (IX sinif). “Türkün dili" şeiri

Sovet dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı. A.İldırım “Əsir Azərbaycanım” şeiri (IX sinif). M.Müşfiq “Yağış yağarkən” (VII sinif), “Həyat sevgisi” (IX sinif). S.Rüstəm “Azərbaycana gəlsin” (V sinif), “Təbrizim” (IX sinif) şeirləri. H.Arif “Analar” şeiri (V sinif).

Ə.Əlibəyli “İlan və Qurbağa” təmsili (V sinif). C.Novruz “Mən bizim anaları Günəşlə tən tuturam” şeiri (VI sinif). S.Rəhimov “Qara topaq sarı qızıl” hekayəsi (V sinif). M.İbrahimov “Azad” hekayəsi (VII sinif), “Gələcək gün” romanı (IX sinif). H.Ziya “ Qar

C.Cabbarlı. “Oqtay Eloğlu” pyesi. “Ana” şeiri (IX sinif). Ə.Kürçaylı “Vətən” (VI sinif), “Qaranquş” şeirləri (VII sinif).